ἈΚΡΟΠΟΛΙΣ (1898)
Students of Hill Memorial School at the Acropolis, 1860. Photographer: Philippos Margaritis.
Μαθήτριες τῆς Σχολῆς Χιλλ στὴν Ἀκρόπολη, 1860. Φωτογράφος: Φίλιππος Μαργαρίτης.
Μαδοῦν, μαδοῦν ἐπάνω εἰς τὰ πεθαμένα νερὰ τῆς Σαλαμῖνος, μαδοῦν οί μενεξέδες τῆς δύσεως. Τὰ μάγια τῶν χρωμάτων ὑφαίνουν γλυκὰ γλυκὰ τὸ σάβανον τοῦ ἥλιου. Τὸ φῶς λιγοθυμᾶ ἐπάνω εἰς τὰ θλιμμένα μάρμαρα τοῦ Παρθενῶνος καὶ ὁ ἀέρας τοῦ δειλινοῦ εἶναι παγωμένος, εἶναι παγωμένος, ὦ βασίλισσα τῆς ζωῆς μου.
Δὸς μου τὸ χλωμόν σου χέρι, ὦ Μιράντα, καὶ ἔλα κάθισε εἰς τὸ πλευρόν μου, κάτω ἀπὸ τὰ μεγάλα μάρμαρα. Ἐδῶ ἐπάνω ἡ ζωὴ εἶναι αἰώνια καὶ τὰ χρόνια περνοῦν μαλακὰ ἐπάνω ἀπὸ τοὺς ἱεροὺς στύλους. Ἔλα καὶ κάθισε εἰς τὸ πλευρόν μου. Τὸ χέρι σου εἶναι ψυχρὸν καὶ εἰς τὸ πρόσωπόν σου ἁπλώνεται ἡ χλωμάδα τῶν ἐρειπίων. Διατὶ ἔχεις κλεισμένα τὰ χείλη σου καὶ διατὶ αἱ μεγάλαι σου βλεφαρίδες σκεπάζουν τὴν λάμψιν τῶν βλεμμάτων σου; Τὸ χέρι σου εἶναι ψυχρὸν, ὦ Μιράντα. Διατὶ κρύβεις τὸ πρόσωπόν σου, ὦ Μιράντα;
Sophia Loren at the Acropolis, from the film Boy on a Dolphin, 1957.
Ἡ Σοφία Λόρεν στὴν Ἀκρόπολη, ἀπὸ τὴν ταινία Τὀ παιδὶ καὶ τὸ Δελφίνι, 1957. (λινκ για την ταινία)
~~~~
Δόξα σοι, δόξα, ὦ Παλλάς ! Δόξα σοι, δόξα ὦ Νηΐθ. Κάτω ἀπὸ τοὺς σκιεροὺς κλώνους τῆς ἱερᾶς ἐλαίας, εἰς τὸ ἄδυτον τοῦ Ἐρεχθείου, ὦ λευκόν ἄνθος τοῦ Νείλου καὶ ὦ πλάσμα τοῦ ἀττικοῦ αἰθέρος, αἱ παρθένοι τοῦ ἄστεως ὑφαίνουν τὸν κροκωτὸν πέπλον σου. Δόξα σοι, δόξα, ὦ Ἀνδρόγυνε, ὦ κόρη τῆς Σκέψεως, ὦ Ὑγεία καὶ ὦ Νίκη καὶ ὦ Σώτειρα καὶ ὦ Σάλπιγξ. Ἀπὸ τὴν λάμψιν τῆς γυμνότητός σου τυφλώνονται οἱ Τειρεσίαι καὶ ἀπὸ τὴν δύναμίν σου κυλᾶ ἡ Αἴτνα ἐπάνω εἰς τὸν Ἐγκέλαδον. Δόξα σοι, δόξα !
Ἡ βοὴ τῶν Παναθηναίων ὑψώνεται ἀπὸ τὴν Ἀγορὰν τοῦ Κεραμεικοῦ καὶ δονεῖ τὸν χλιαρὸν ἀέρα τοῦ ἐκατομβαιῶνος. Ἀπὸ τοῦ Ἀρείου Πάγου τὸ ἀγκυροβόλιον φθάνει ἐπάνω εἰς τὸν ἀφρὸν τῆς ἐφηβικῆς σαρκὸς ἡ ἱερᾶ χιλιάκωπος. Αἱ εὐώδεις αὖραι κολπῶνουν τὸν τίμιον πέπλον ἐπὶ τοῦ ὑψηλοῦ ἱστοῦ καὶ τὸ φῶς φιλεῖ τὰ χρυσᾶ ποικίλματα εἰς τὸν δρόμον τοῦ Διπύλου. Ὑψηλᾶ εἰς τὸν ἀέρα λάμπουν τὰ κανὰ τῶν θυσιῶν καὶ σείονται αἱ θαλλοὶ τῆς ἐλαίας καὶ ὁ ποδοβολητὸς τῶν ἵππων γεμίζει μὲ θρίαμβον τὸν ἀέρα. Εἰς τοὺς πόδας σου κυλᾷ ὁρμητικὸν τὸ ῥεῦμα τῆς λατρείας, ὦ Παρθένε.
~~~~
Κλεῖσε τὰ τρομασμένα μάτια σου. Τὸ ὄνειρον ἁπλώνει ἐπάνω σου τὰ πτερὰ του. Ὦ ! Νὰ τὰ Παναθήναια τοῦ ἔρωτός μας. Ἡ ἱερὰ πομπὴ τῆς ἀγάπης μου κυλᾷ ὁρμητικὴ εἰς τοὺς πόδας σου. Ἡ αὐγῆ τῆς παρθενίας λάμπει ἐπάνω εἰς τὸ ὑψηλὸν βάθρον τῆς νεότητος. Σοῦ φέρνω τὸν πέπλον τὸν ὁποῖον ὕφανα κάτω ἀπὸ τὰ μάγια τοῦ Γαλαξία μὲ τὰς ἀκτῖνας τῆς σκέψεώς μου. Ὦ ! Νὰ τὰ Παναθήναια τοῦ ἔρωτός μας. Δός μου τὸ χέρι σου, ὦ Μιράντα. Τὸ ὄνειρον τῆς νεότητος καὶ τῆς ἀγάπης εἶναι ἀθάνατον.
Ἀπὸ τὴν φύσιν καὶ ἀπὸ τὴν ζωὴν (1898)
θλιμμένα Μάρμαρα : τριμμένα; Κομμάτια; Διαλυμένα
They wither, they wither on the dead waters of Salamis, they wither, the violets of the West. The magic/ sorcery of colors weave sweetly sweetly the shroud of the sun. The light is fainting/ swoons on the sorrowful Parthenon marbles and the air of dusk is icy, icy, oh queen my life.
Give me your pale hand, oh Miranda, come and sit by my side, under the big marbles. Up here life is eternal and years pass by gently atop the sacred columns. Come and sit by my side. Thy hand is cold / frigid and in thy face is spreading the paleness of the ruins. Wherefore keep thy lips sealed and wherefore veil thy great eyelashes the sparkle of thy gaze? Thy hand is frigid, oh Miranda. Wherefore hide thy face, oh Miranda?
~~~~
Glory to Thee, glory, O Pallas! Glory to Thee, glory O Neith. Under the shady branches of the sacred olive tree, deep inside the innermost sanctuary of the Erechtheion, oh white flower of the Nile and oh creature of aether of Attica, virgins de la Cité / of the Polis weave thy saffron dyed veil/ cloak. Glory to Thee, glory, oh Androgynous, O daughter of Thought, Oh Health and Nike and oh Saviouress / Salvatrix / Servātrix and oh Clarion. From the sparkle of thy nudity Teiresiai are blinded and from your power Etna exudes/ flows/ seeps/ rolls upon Enceladus. Glory to Thee, glory!
The roar of Panathenaic Festivities heights / rises / raises from the Agora of Kerameikos and vibrates the warm air of Hekatombaion. From the anchorage of Areopagus arrives atop the spume / froth of teenage / ephebic flesh the Sacred Chiliakopos Ship of Thousand Oars. Fragrant breezes engulf the holy/ dignified/ decorous veil on the up-high/ lofty / sublime mast and the light kisses the golden garnishments / adornments on the road of Dipylon. Sublime in the air are shining the jugs of sacrifice and shaking are the fronds of the olive tree and the clop / clatter of the horses fills the air with triumph. On thy feet rolls the impetuous stream of worship is exuding / rolls / exudes, O Virgin.
~~~~
Close thy fearful eyes. The dream is spreading its wing upon thee. Oh! Here are the Panathenaic Festivities of our eros. The Holy Procession of my love rolls impetuously on/ into thy feet. The dawn of virginity shines upon in the high /sublime pedestal of youth. I bring thee the veil which I wove under the spell of the Galaxy with the rays of my thought. Oh! Here are the Panathenaic Festivities of our eros. Give me thy hand, oh Miranda. The dream of youth and love is immortal.
On nature and life (1898)
Translated by: Ilias Kolokouris
κροκωτός α) είδος επενδύτη που φορούσαν οι γυναίκες ελαφριών ηθών,
β) ελαφρό ένδυμα που φορούσε ο Διόνυσος πάνω από το χιτώνα του.
Νηΐθ: Η Αιγυπτία θεά του Πολέμου, η Αθηνά του Νείλου:
https://en.wikipedia.org/wiki/Neith
*Ο Τειρεσίας: Τυφλώθηκε από την Αθηνά, επειδή την είδε τυχαία γυμνή την ώρα που λουζόταν, μετά όμως συγκινήθηκε τόσο από τις ικεσίες της μητέρας του Τειρεσία, ώστε απέσπασε από την αιγίδα της το φίδι Εριχθόνιο και το πρόσταξε: "Καθάρισε τα αφτιά του Τειρεσία με τη γλώσσα σου για να καταλαβαίνει τη λαλιά των προφητικών πουλιών". Έτσι, ο Τειρεσίας έγινε μάντης. Επίσης, ενδιαφέρουσα είναι η εκδοχή σύμφωνα με την οποία ο Τειρεσίας επειδή όργισε την Ήρα, μεταμορφώθηκε για επτά χρόνια σε γυναίκα, τεκνοποίησε και μετά, αφού βρήκε δύο φίδια να ζευγαρώνουν, δεν τα ενόχλησε και έγινε πάλι άνδρας. Η εκδοχή αυτή σώζεται στον Υγίνου, ίσως συνδέεται με το μοτίβο του Ανδρόγυνου εδώ.
Παράβαλε: Καλλίμαχος,
εἰς Λουτρά τῆς Παλλάδος
δή ποκα γὰρ πέπλων λυσομένα περόνας
ἵππω ἐπὶ κράναι Ἑλικωνίδι καλὰ ῥεοίσαι
λῶντο: μεσαμβρινὰ δ᾽ εἶχ᾽ ὄρος ἁσυχία.
ἀμφότεραι λώοντο, μεσαμβριναὶ δ᾽ ἔσαν ὧραι,
πολλὰ δ᾽ ἁσυχία τῆνο κατεῖχεν ὄρος.
Τειρεσίας δ᾽ ἔτι μῶνος ἁμᾶ κυσὶν ἄρτι γένεια 75
περκάζων ἱερὸν χῶρον ἀνεστρέφετο:
διψάσας δ᾽ ἄφατόν τι ποτὶ ρῥόον ἤλυθε κράνας,
σχέτλιος: οὐκ ἐθέλων δ᾽ εἶδε τὰ μὴ θεμιτά:
τὸν δὲ χολωσαμένα περ ὅμως προσέφασεν Ἀθάνα
'τίς σε, τὸν ὀφθαλμὼς οὐκέτ᾽ ἀποισόμενον, 80
ὦ Εὐηρείδα, χαλεπὰν ὁδὸν ἄγαγε δαίμων;᾽
ἃ μὲν ἔφα, παιδὸς δ᾽ ὄμματα νὺξ ἔλαβεν.
ἑστάκη δ᾽ ἄφθογγος, ἐκόλλασαν γὰρ ἀνῖαι
γώνατα καὶ φωνὰν ἔσχεν ἀμηχανία.
ἁ νύμφα δ᾽ ἐβόασε 'τί μοι τὸν κῶρον ἔρεξας 85
πότνια; τοιαῦται δαίμονες ἐστἐ φίλαι;
ὄμματά μοι τῶ παιδὸς ἀφείλεο. τέκνον ἄλαστε
εἶδες Ἀθαναίας στήθεα καὶ λαγόνας,
ἀλλ᾽ οὐκ ἀέλιον πάλιν ὄψεαι. ὦ ἐμὲ δειλάν,
According to the mythographic compendium Bibliotheke, different stories were told of the cause of his blindness, the most direct being that he was simply blinded by the gods for revealing their secrets. An alternate story told by the poet Pherecydes was followed in Callimachus' poem "The Bathing of Pallas"; in it, Tiresias was blinded by Athena after he stumbled onto her bathing naked. This, readable as a doublet of the Actaeon mytheme , was the version preferred by the English poets Tennyson and even Swinburne.
*Ο Εγκέλαδος: αρχηγός των Γιγάντων, γιος του Τάρταρου και της Γης που έπαιξε όμως πρωτεύοντα ρόλο στη Γιγαντομαχία στην οποία και φονεύθηκε από την Αθηνά η οποία αφού τον έτρεψε σε φυγή έρριψε εναντίον του τη Σικελία ή το όρος Αίτνα με το οποίο και τον καταπλάκωσε. Ο Εγκέλαδος κινούμενος και στενάζοντας ενίοτε μέσα στο τάφο του προκαλεί εκρήξεις ηφαιστείων και σεισμούς. Σήμερα στα νέα ελληνικά, λέμε ακόμη "Χτύπησε ο Εγκέλαδος", ειδικά στην γλώσσα του τύπου και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, για σεισμικές δονήσεις.
Παράβαλε: Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη, 1.6.2.
κἀκεῖνος μὲν οὕτως ἐτελεύτα, Πορφυρίων δὲ Ἡρακλεῖ κατὰ τὴν μάχην ἐφώρμησεκαὶ Ἥρᾳ.
Ζεὺς δὲ αὐτῷ πόθον Ἥρας ἐνέβαλεν, ἥτις καὶ καταρρηγνύντος αὐτοῦ τοὺς πέπλους
καὶ βιάζεσθαι θέλοντος βοηθοὺς ἐπεκαλεῖτο: καὶ Διὸς κεραυνώσαντος αὐτὸν Ἡρακλῆς τοξεύσας ἀπέκτεινε.
τῶν δὲ λοιπῶν Ἀπόλλων μὲν Ἐφιάλτου τὸν ἀριστερὸν ἐτόξευσεν ὀφθαλμόν, Ἡρακλῆς δὲ τὸν δεξιόν:
Εὔρυτον δὲ θύρσῳ Διόνυσος ἔκτεινε, Κλυτίον δὲ δᾳσὶν Ἑκάτη, Μίμαντα δὲ Ἥφαιστος βαλὼν μύδροις.
Ἀθηνᾶ δὲ Ἐγκελάδῳ φεύγοντι Σικελίαν ἐπέρριψε τὴν νῆσον,
Πάλλαντος δὲ τὴν δορὰν ἐκτεμοῦσα ταύτῃ κατὰ τὴν μάχην τὸ ἴδιον ἐπέσκεπε σῶμα.
But in the battle Porphyrion attacked Hercules and Hera.
Nevertheless Zeus inspired him with lust for Hera, and when he tore her robes
and would have forced her, she called for help, and Zeus smote him with a thunderbolt,
and Hercules shot him dead with an arrow.
As for the other giants, Ephialtes was shot by Apollo with an arrow in his left eye and by Hercules in his right;
Eurytus was killed by Dionysus with a thyrsus, and Clytius by Hecate with torches, and Mimas by Hephaestus with missiles of red-hot metal.
Enceladus fled, but Athena threw on him in his flight the island of Sicily;
and she flayed Pallas and used his skin to shield her own body in the fight
Ο πρώτος μήνας του Αττικού Έτους, ο ζεστός "Ιούνιος":
https://el.wikipedia.org/wiki/Εκατομβαιών
Η Ιερά Ναυς των Παναθηναίων: http://digital.lib.auth.gr/record/90080?ln=el
http://www.theoi.com/Festival/Panathenaia.html