ἔνθ᾽ αὖτ᾽ ἄλλ᾽ ἐνόησ᾽ Ἑλένη Διὸς ἐκγεγαυῖα:
αὐτίκ᾽ ἄρ᾽ εἰς οἶνον βάλε φάρμακον, ἔνθεν ἔπινον,
νηπενθές τ᾽ ἄχολόν τε, κακῶν ἐπίληθον ἁπάντων.

Οδύσσεια, δ 219-221

Όταν ο Τηλέμαχος πηγαίνει στην Σπάρτη, στο παλάτι του Μενελάου, η Ελένη τους δίνει ένα μυστήριο ποτό.
Το νηπενθές. Το ποτό αυτό, μαζί με κρασί, διώχνει τον πόνο και την λύπη. Όποιος το πίνει λησμονά όλα τα κακά.
Ο Τηλέμαχος πίνει. Ξεχνάει και δεν θυμάται.

Ποιο είναι αυτό το ποτό; Δεν ξέρουμε σίγουρα. Είναι ένα φάρμακο από την Αίγυπτο. Μήπως από την Αιθιοπία; Ο Γάλλος φιλόσοφος Ντιντερό, όμως, ήταν 

σίγουρος για το θέμα. Το ποτό αυτό είναι ο καφές !

Καφές ο ελληνικός

Στην Ελλάδα σήμερα ο ζεστός καφές λέγεται "ελληνικός". Ο ελληνικός καφές είναι ελαφρύς καφές. Έχει ωραία γεύση και δεν είναι έντονος. Στην πραγματικότητα, είναι αραβικός και ήρθε από την Κωνσταντινούπολη. Ο ελληνικός καφές πίνεται σε μία κούπα, το φλιντζάνι. Βράζει στο μπρίκι και πίνεται ζεστός. Ο ελληνικός καφές έχει αφρό, το καϊμάκι και πίνεται τον χειμώνα. Ο "βαρύγλυκος" έχει τρεις κουταλιές καφέ και τρεις ζάχαρη. Ο "μέτριος" έχει τρεις κουταλιές καφέ και δύο ζάχαρη. Ο "σκέτος" έχει μόνον καφέ. Είναι ανάλογα βαρύς ή μέτριος.

Φραπές και φρέντο: οι καλοκαιρινοί καφέδες

Ο πιο διάσημος καφές στην Ελλάδα είναι ο "φραπές". Μοιάζει με το μιλκσέηκ. Έχει στιγμιαίο καφέ, ζάχαρη και νερό. Είναι κρύος καφές. Πίνεται κυρίως το καλοκαίρι. Ο φραπές είναι μια ελληνική εφεύρεση. Ο Δημήτριος Βακόνδιος στη Θεσσαλονίκη το 1957 θέλησε να πιει καφέ της Νεστλέ, στιγμιαίο. Αλλά δεν είχε ζεστό νερό. Έβαλε κρύο σε ένα σέηκερ και του άρεσε. Σήμερα φτιάχνουμε φραπέ με ένα μίξερ, τη "φραπεδιέρα". Όταν ο φραπές έχει και γάλα εβαπορέ, λέγεται φραπόγαλο. Επειδή ο φραπές πίνεται σιγά σιγά, σερβίρεται με πάγο. Επίσης, ο φραπές πίνεται με παρέα, γύρω από παιχνίδια του μυαλού, όπως το τάβλι. Έτσι, χάνεται πολύς χρόνος κοντά στη θάλασσα, το καλοκαίρι.

Τέλος, ο πιο υγιεινός καφές στην Ελλάδα είναι από την Ιταλία. Ο "φρέντο εσπρέσσο", είναι ίδιος με τον ιταλικό εσπρέσσο, αλλά πίνεται κρύος, με πάγο, το καλοκαίρι. Όταν έχει και γάλα, λέγεται "φρέντο καπουτσίνο". Οι μεγάλοι πίνουν ελληνικό, οι νέοι φραπέ και οι νεώτεροι φρέντο εσπρέσσο.

Στο καφενείο

Αλλά πού πίνουμε καφέ; Όταν παίρνουμε τον καφέ μαζί, λέγεται "πακέτο". Ο ελληνικός πίνεται σε παλαιά μαγαζιά, που λέγονται καφενεία. Τα καφενεία είναι μόνον για άνδρες. Μία γυναίκα σε καφενείο δεν μπαίνει. Αλλά τα καφενεία είναι πια πολύ λίγα στην Αθήνα. Στα καφενεία πηγαίνουν γέροι και συζητούν για πολιτική. Συνήθως έχει ησυχία, δεν υπάρχει μουσική. Οι άνδρες παίζουν τάβλι και μιλάνε ως την ώρα του φαγητού. Αν βρεις καφενείο, καλό είναι να το επισκεφτείς, γιατί πια είναι αξιοθέατο.

Στην καφετέρια

Οι νέοι πίνουν τον καφέ τους σε "καφετέριες". Η καφετέρια είναι για όλους, για άνδρες και για γυναίκες. Σε μια καφετέρια έχει πολύ θόρυβο και δυνατή μουσική. Οι καφετέριες τώρα έχουν τη θέση των καφενείων. Τη νύχτα, οι καφετέριες μεταμορφώνονται σε μπαρ. Επειδή όλοι πάνε στις καφετέριες, η φράση "Πάμε για καφέ;" από άνδρα προς γυναίκα ή από γυναίκα προς άνδρα σημαίνει πολύ συχνά ερωτικό κάλεσμα.